Τι είναι η χοληδόχος κύστη και ποια η λειτουργία της;

Η χοληδόχος κύστη είναι ένα όργανο προσωρινής αποθήκευσης της χολής, ενός υγρού δηλαδή που παράγεται από το ήπαρ (συκώτι) και φυσιολογικά εκκρίνεται στο έντερο μετά τα γεύματα. Η χολή περιέχει διάφορα ένζυμα που είναι απαραίτητα για την πέψη των τροφών και κυρίως των λιπών.

 

Τι είναι χολολιθίαση; Πέτρες και λάσπη στη χολή.

Ως χολολιθίαση ορίζεται η παρουσία λίθων (πετρών) στη χοληδόχο κύστη. Οι λίθοι αυτοί σχηματίζονται είτε από υπερβολική συσσώρευση χοληστερόλης στη χολή (χοληστερινικοί χολόλιθοι), είτε από τη συσσώρευση άλλων ουσιών όπως η χολερυθρίνη (χολερυθρινικοί χολόλιθοι). Εκτός από τη συγκέντρωση των διαφόρων ουσιών, βασικό ρόλο στη δημιουργία των χολολίθων παίζει η στάση (λίμναση) της χολής μέσα στη χοληδόχο κύστη για διαφόρους λόγους. Οι χολόλιθοι μπορεί να είναι από πολύ μικροί (μικρολιθίαση / χολική λάσπη) έως ιδιαίτερα ευμεγέθεις.

Τι είναι οι πολύποδες χοληδόχου κύστης;

Οι πολύποδες χοληδόχου κύστης είναι εκβλαστήσεις (προσεκβολές) του εσωτερικού τοιχώματος (βλεννογόνου) του οργάνου. Οι περισσότεροι πολύποδες χοληδόχου κύστης δε σχετίζονται με κακοήθεια (καρκίνο), αλλά είναι είτε υπερπλαστικοί, είτε σχηματίζονται από εναπόθεση χοληστερόλης στο τοίχωμα της χοληδόχου κύστης (χοληστερινικοί πολύποδες, “χοληστερίνωση”). Σε κάποιες περιπτώσεις όμως μπορεί να αποτελούν προκαρκινωματώδεις βλάβες, για αυτό και υπάρχουν συγκεκριμένες ενδείξεις για την αντιμετώπισή τους.

Τι είναι αδενομυωμάτωση της χοληδόχου κύστης;

Αδενομυωμάτωση καλείται η κατάσταση στην οποία υπάρχει υπερπλασία του βλεννογόνου, πάχυνση του μυϊκού χιτώνα και παρουσία ενδοτοιχωματικών εκκολπωμάτων στη χοληδόχο κύστη. Γενικά δε θεωρείται προκαρκινωματώδης κατάσταση, παρόλα αυτά συναντάται σε μερικές μελέτες ταυτόχρονα με καρκίνο χοληδόχου κύστης.

Πότε πρέπει να αφαιρέσω τη χοληδόχο κύστη μου (χολοκυστεκτομή: αφαίρεση χολής) και γιατί;

               Το χειρουργείο αφαίρεσης χολής καλείται χολοκυστεκτομή και πραγματοποιείται στις εξής καταστάσεις:

1. Χολολιθίαση: Η χοληδόχος κύστη πρέπει να αφαιρείται όταν η παρουσία λίθων/λάσπης δίνει συμπτώματα ή όταν υπάρχουν επιπλοκές της χολολιθίασης. Οι επιπλοκές κυρίως είναι η χολοκυστίτιδα, η χολαγγειΐτιδα και η παγκρεατίτιδα, καταστάσεις που μπορεί να είναι απειλητικές για τη ζωή. Το συχνότερο σύμπτωμα είναι ο κωλικός χοληφόρων, ο πόνος δηλαδή που κυρίως εντοπίζεται στο δεξιό υποχόνδριο και το επιγάστριο και σχετίζεται κυρίως με απόφραξη της χοληφόρου οδού από λίθο. Άλλα, λιγότερο ειδικά συμπτώματα τα οποία μπορεί να σχετίζονται με χολολιθίαση είναι οι ερυγές (ρεψίματα), το αίσθημα βάρους και πληρότητας (φούσκωμα) μετά τα γεύματα, το αίσθημα καύσου (καούρες), η ναυτία, ο εμετός, καθώς και πόνος στο θώρακα. Όταν ένας ασθενής έχει εμφανίσει συμπτώματα, έχει μεγαλύτερες πιθανότητες να παρουσιάσει τις επιπλοκές της χολολιθίασης, για το λόγο αυτό και προτείνεται η αφαίρεση της χοληδόχου κύστης.
2. Πολύποδες χοληδόχου κύστης: Ο κίνδυνος κακοήθειας αυξάνεται ανάλογα με το μέγεθος των πολυπόδων. Πολύποδες μικρότεροι από 0,5 εκατοστό γενικά θεωρούνται καλοήθεις και μπορούν να παρακολουθούνται τακτικά ανά έτος. Πολύποδες 0,6 έως 0,9 εκατοστά είναι γενικά αποδεκτό ότι πρέπει να παρακολουθούνται τακτικά ανά εξάμηνο, ειδικά το πρώτο έτος μετά τη διάγνωση τους και η αντιμετώπισή τους να εξατομικεύεται ανάλογα με την αλλαγή ή μη του μεγέθους τους. Πολύποδες άνω του 1 εκατοστού πρέπει να οδηγούν τον ασθενή σε χολοκυστεκτομή. Όταν συνυπάρχουν πολύποδες με πέτρες ή λάσπη στη χολή πρέπει επίσης να γίνεται χολοκυστεκτομή, ανεξαρτήτως συμπτωμάτων και μεγέθους πολυπόδων, λόγω του αυξημένου κινδύνου καρκίνου. Τέλος, ένδειξη για χολοκυστεκτομή υπάρχει όταν υπάρχουν συμπτώματα.
3. Αδενομυωμάτωση: Η αντιμετώπιση πρέπει να εξατομικεύεται βάσει συμπτωμάτων και ιστορικού του ασθενούς.
4. Ειδικές κατηγορίες ασθενών: Ασθενείς με αιματολογικά νοσήματα, όπως δρεπανοκυτταρική αναιμία και κληρονομική σφαιροκυττάρωση, βρίσκονται σε ιδιαίτερα αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης χολολιθίασης. Σε αυτούς τους ασθενείς, συνυπολογίζοντας και άλλους παράγοντες, υπάρχει ένδειξη χολοκυστεκτομής, ειδικά όταν πρόκειται να πραγματοποιηθεί χειρουργείο στην κοιλιά για άλλους λόγους.

Πώς γίνεται η χολοκυστεκτομή (αφαίρεση χολής) και τι συνέπειες έχει;

Σχεδόν όλες οι χολοκυστεκτομές σήμερα πραγματοποιούνται λαπαροσκοπικά, δηλαδή από 4 συνήθως μικρές οπές 0,5-1 εκατοστού στο δέρμα, μέσα από τις οποίες εισάγονται ειδικά εργαλεία και από τις οποίες και αφαιρείται η χοληδόχος κύστη. Το χειρουργείο διαρκεί 1-2 ώρες. Σε ένα μικρό ποσοστό η λαπαροσκοπική επέμβαση χρειάζεται να μετατραπεί σε ανοικτή.

Η χολοκυστεκτομή (αφαίρεση χολής) στη συντριπτική πλειονότητα των ασθενών δε δημιουργεί κανένα πρόβλημα. Υπενθυμίζουμε ότι η χολή συνεχίζει να παράγεται στο ήπαρ και αποχετεύεται απευθείας στο έντερο. Ο οργανισμός προσαρμόζεται στην αλλαγή της ανατομίας. Ένα μικρό ποσοστό των ασθενών μπορεί να εμφανίσει κυρίως διάρροιες, που συνήθως υφίενται μετά από λίγες εβδομάδες ή μήνες.

Για το χειρουργείο απαιτείται ένας βασικός προεγχειρητικός έλεγχος, ο οποίος μπορεί να πραγματοποιηθεί ακόμη και την ημέρα του χειρουργείου. Ακολουθεί η επέμβαση και ο ασθενής παίρνει εξιτήριο αυθημερόν ή την επομένη του χειρουργείου. Η ανάρρωση και η επάνοδος στις δραστηριότητες της καθημερινότητας είναι τάχιστη, απαιτείται μόνο σύνεση και μέτρο κατά την άμεση μετεγχειρητική περίοδο.

Tονίζεται ότι η ενημέρωση από το διαδίκτυο δεν μπορεί ποτέ να είναι πλήρης και εξατομικευμένη και σε καμία περίπτωση δεν αντικαθιστά την ιατρική εξέταση και κατ’ ιδίαν ενημέρωση. Ο Χειρουργός βρίσκεται στη διάθεσή σας για οποιαδήποτε περαιτέρω πληροφορία.

Τηλέφωνο: 211-4020853

Για τη σελίδα επικοινωνίας κάντε κλικ εδώ.

Διαβάστε για τη Διεθνή Διαπίστευση ασφάλειας και ποιότητας JCI για το Ερρίκος Ντυνάν Hospital Center.

© Ελευθέριος Μαντωνάκης – Γενικός Χειρουργός